بررسی تطبیقی به آتش افکندن حضرت ابراهیم (ع) و داستان گذر سیاوش از آتش

پایان نامه
چکیده

اهمیّت حضرت ابراهیم و فرزندان ایشان در ادیان ابراهیمی بر کسی پوشیده نیست از این روی، هر یک را ادیان توحیدی، یهودیت، مسیحیت و اسلام بر اساس کتاب آسمانی خود، می کوشد ارتباط خود با این بزرگواران را نشان دهند. ابراهیم (ع) یکی از پیامبران اولوالعزم است که نام او بارها در قرآن کریم ذکر شده است او مسلمانی پاک دین است که به جز خالق احد، بر هیچ چیز دیگر سجده نکرد؛ پیامبری که مورد ابتلاء قرار گرفت و هر بار سربلند از آزمایش الهی، خود را به معبودش نزدیکتر یافت. او مقام خلّت را از درگاه پروردگار گرفت و تاج خلیل الهی را بر سر نهاد و آیین او در چند جای قرآن به صفت «حنیف» مزین شد. داستان زندگی او به صورت مفصل در قرآن کریم آمده است. متون تفسیری از جمله مهمترین منابع دینی مسلمین است که به تبع قرآن کریم به زندگی این پیامبر الهی پرداخته است. سوی دیگر عرفا نیز که همواره شخصیت های قرآنی را به عنوان بهترین الگو معرفی می کنند، به شخصیت حضرت ابراهیم نگاهی ویژه دارند. از سوی دیگر سیاوش در راستای اثبات بی گناهی، خود همچون ابراهیم وار در دل آتش جای می گیرد و با سلامت و سربلندی، خود را از چنگ اتّهام می رهاند این جریان یادآور عبور ابراهیم ازآتش و عدم تأثیر آن بر ابراهیم، آن پیامبر توحید است. در متون دینی اسلامی، بر این گونه امور خرق عادت، معجزه گویند از سوی دیگر سیاوش در حوزه : اسطوره و شاهنامه مورد مطالعه قرار گرفته است. سیاوش در گسترده اسطوره، نماد رویش و ایزد نبات است. در عرصه ی شاهنامه، پهلوانی است که چون یوسف، دل به عشق ناپاک نمی سپارد و آنچنان اهورایی و ابراهیمی می شود که آتش سوزان بر او سرد و گلستان می¬گردد. در قلمرو شاهنامه، این آیه ی انسانیّت و پهلوان عزّت، در کینه¬ی حسادت «گرسیوز» و آتش قهر پدر، قرار می گیرد و قربانی نبرد میان خیر و شرّ می شود.

منابع مشابه

بررسی تطبیقی نمودهای گذر از آتش

بررسی اساطیر ایرانی از سویی و مطالعة متون دینی و پهلوی از سوی دیگر نشانگر اجرای آزمون گذر از  آتش در روزگاران کهن است، بنابراین می توان ردّ پا و نشانة برگزاری این آزمون را در کتاب مقدّس اوستا و متون پهلوی، از قبیل دینکرد، بندهشن، زادسپرم و... شناسایی کرد. علاوه بر این، این آزمون جایگاه ویژه ای در روایات ملّی، مذهبی و اساطیری ایران دارد، لذا در این نوشتار، ضمن بررسی نمودهای ملی، مذهبی و  اساطیری گذ...

متن کامل

تجلی آیین ور در نگاره گذر سیاوش از آتش

بی شک با توجه به آن‌که انگاره‌های شکل گرفته در هر تمدنی ریشه در اعتقادات و تفکرات آن دوران دارد و از طرفی رمزگشایی هنرِ برآمده از این اعتقادات، بدون شناخت این باور‌ها ممکن نیست، در این مقاله کوشش شد تا با تعمق در یکی از کهن‌ترین باورهای بشری به نام" آیین‌ور"، چگونگیِ نمادپردازیِ این تفکر را در هنر تصویرگری ایرانی بازجست. این باور کهن، گونه‌ای از داوری و آزمون است که در محاکمات پیچیده صورت می‌پذیرف...

متن کامل

بررسی تطبیقی نمودهای گذر از آتش

بررسی اساطیر ایرانی از سویی و مطالعه متون دینی و پهلوی از سوی دیگر نشانگر اجرای آزمون گذر از  آتش در روزگاران کهن است، بنابراین می توان ردّ پا و نشانه برگزاری این آزمون را در کتاب مقدّس اوستا و متون پهلوی، از قبیل دینکرد، بندهشن، زادسپرم و... شناسایی کرد. علاوه بر این، این آزمون جایگاه ویژه ای در روایات ملّی، مذهبی و اساطیری ایران دارد، لذا در این نوشتار، ضمن بررسی نمودهای ملی، مذهبی و  اساطیری گذ...

متن کامل

بررسی بازتاب نمادین آتش در دو داستان مثنوی با رویکرد تطبیقی

آتش از دیرباز به سبب نقشی که در زندگی انسان داشته است، مورد توجه بوده است. یکی از خویشکاری‌های نمادین آتش، تطهیر است. آتش با وجود این که سوزاننده است، پاکی و طهارت را نیز به ارمغان می‌آورد. بنا به باور اساطیری، آتش آوردگاه پاکی و پلیدی است. در این جستار ابتدا به بررسی مفهوم نمادین آتش در اساطیر مختلف پرداخته‌ایم که گذر از آن (آزمون آتش) عروج به مرحله‌ای بالاتر را در خود نمادینه کرده است. پس از ...

متن کامل

بررسی نگاره‌های گذر سیاوش از آتش بر اساس نظریۀ بیش‌متنی ژرار ژنت

طبق نظریۀ بیش­متنیّت ژنت، شاهنامه یک پیش­متن است و نگاره­های شاهنامه که بر مبنای آن تولید شده و برای روایت متنیِ شاهنامه یک روایت تصویری خلق کرده­است، بیش­متن به­شمار می­آید. حال پرسش این است که بیش­متن نگاره­ها در چه مواردی مطابق با پیش­متن شاهنامه بوده و در چه مواردی دچار تراگونی و تغییر شده­است؟ برای پاسخ به این پرسش به خوانش تطبیقی و بینانشانه­ای متن و تصویر می­پردازیم. به این منظور روایت «گذ...

متن کامل

تحلیل تطبیقی عناصر خیر و شر در دو نگاره ابراهیم (ع) و سیاوش در آتش از استاد فرشچیان (با تأکید بر فرم و محتوا)

خیر و شر، معنایی دو سویه از رسیدن به کمال تا انحطاط انسانی را در بردارد. انسان هرچه را که مایه سوق او به سوی خدا شود خیر، و آنچه را که باعث دورى او از ذات ربوبی شود، شر می­داند. مبحث خیر و شر، گستردگی زیادی در علوم انسانی و دینی دارد. ولی در حیطه هنر، از حیث بررسی ارتباط فرم و معنا و حجم مطالعات، کم‌تر به این موضوع پرداخته شده است. در اکثر پژوهش­ها، مضمون خیر و شر به صورت تحلیلی و یا توصیفی مور...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023